Phiếm Luận Về Mắt Biếc

Nhân câu hỏi Mắt biếc màu gì trong phần Lời bàn của bài nhạc Mắt Biếc do bác VĐ post, ĐKG xin có bài bàn phiếm về Mắt Biếc.

a)-Màu Xanh:
Người Việt thường dùng màu xanh để diễn tả cái nghĩa bóng của tuổi trẻ, của hy vong, của thơ ngây tươi đẹp..mặc dù trong thực tế chỉ là màu đen.…vì thế trong thơ văn thường thấy những chữ như: xuân xanh, đầu xanh, tuổi xanh, tóc xanh.:

-Đầu xanh đã tội tình gì ?
Má hồng đến quá nửa thì chưa thôị
Biết thân chạy chẳng khỏi trời,
Cũng liều mặt phấn cho rồi ngày xanh.

(Kiều)

-Hai mươi bốn năm xưa,
một đêm vừa gió lại vừa mưa,
Dưới ngọn đèn mờ, trong gian nhà nhỏ,
hai mái đầu xanh kề nhau than thở;

(Tình Già-Phan Khôi)

-Ngày mai trong đám xuân xanh ấy
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi

(Nguyễn Bính)

Ngay cả con trâu non đầy sinh-lực cũng được dùng màu xanh để diễn tả:
-Ngày trở về..có con trâu xanh hết lòng giúp đỡ… (P.Duy)

Không ai dùng màu xanh để diễn tả cái Già, Cằn cỗi, Tuyệt vọng....(Xin bấm để đọc tiếp).

b)-Màu Biếc:
Biến thể màu xanh có rất nhiều màu khác nhau như: xanh lá cây, xanh non, xanh da trời, xanh nước biển…Màu Biếc hay Bích là một màu xanh biến thể (như màu ngọc bích là màu xanh lá cây ánh xanh lam nhạt, bão hòa màu (*)). Trong Lịch Triều Nhà Trần tạp kỷ năm 1395, quy định mũ áo của các quan văn, võ.như sau: Nhất phẩm thì màu tía, nhị phẩm màu đại hồng, tam phẩm màu đào hồng, tứ phẩm, ngũ phẩm: màu lục, thất phẩm: màu biếc, bát, cửu phẩm: màu xanh. Người không có phẩm hàm và nô bộc: màu trắng. Người hầu trong cung thì mặc váy mở, không dùng xiêm.
Xem vậy màu biếc là một màu riêng biệt.

Vài thí dụ văn thơ sau đây về màu Biếc:

-Lầu Ngưng bích: Tên cái lầu mà Tú Bà dành cho Kiều ở, nghĩa là đọng lại màu biếc.

-Đoái trông theo đã cách ngăn,
Tuôn màu mây biếc, trải ngần núi xanh.

(Chinh Phụ Ngâm)

-Túc điểu phiên thanh lộ,
Hàn ngư dược bích khê,
Chim xao xác dưới sương trong,
Vẫy vùng cá lội biếc dòng suối sâu.

-Tà nhật ngâm tàn hồng đạm đạm,
Mộ thiên vọng đoạn bích du du.
Nắng xế, thơ tàn, hồng nhạt nhạt,
Trời chiều, cảnh vắng, biếc bao la.

(thơ Chu Văn An-Tâm Minh Ngô Tằng Giao dịch)

-Nước biếc trông như tầng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào. (Thu Vịnh)
-Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo. (Thu Điếu)

(Nguyễn Khuyến)

-Mấy chùm hoa trắng mong manh,
Qua tàn lá biếc, trời thanh chập chờn.

(Thủy Mạc - Đinh Hùng)

-Em lùa gió biếc vào trong tóc
Thổi lại phòng anh cả núi non.

(Huy Cận)

c)-Mắt Biếc:
Vậy thì Mắt Biếc là đôi mắt có màu xanh biếc, thực tế người VN ít có đôi mắt xanh hay nâu, đa số là mắt đen nhưng trong văn thơ vẫn dùng màu biếc để chỉ đôi mắt nghĩa là dùng vào nghĩa bóng để diễn tả tâm hồn thơ ngây, trong trắng, hy vọng và tươi đẹp của tuổi trẻ.

-Em mắt biếc ngây thơ ngày hội lớn
Khoé môi cười nắng quái cũng gầy hao

(Tuệ Sỹ)

-Anh van em chớ sầu trong mắt biếc,
Cho hồn ai thôi nhớ chút ly hương.

(Đinh Hùng)

-Mắt biếc năm xưa nay đâu ?..
Cánh sao còn đây,
tóc mây nào bay?…

(Mắt Biếc-Ngô Thụy Miên)

Chỉ là tiếc nuối quá khứ đẹp nào đã mất.

-Những mắt biếc cỏ non xanh cây trái địa đàng ...(TCS)

-Sớm mai vừa thức ôi nhiều nhớ thương
Nắng ôm choàng gối đôi bờ vai êm
Tiếng ai còn âm âm, tóc ai còn thơm thơm,
mắt ai còn xanh thắm trong tâm hồn .

(Mắt Biếc-Cung Tiến)

Và cũng không có gì là ngạc nhiên hết nếu có ai diễn tả đôi mắt bạn là đôi mắt biếc, mặc dầu thực tế mắt bạn lánh đen, đeo kiếng cận nặng, chỉ có nghĩa là khen bạn trẻ, tâm hồn bạn thơ ngây, trong trắng, đầy hy vọng trong cuộc sống mà thôi. Bạn nên mừng hơn là bực mình !. Cũng trong ý đó, đôi khi mắt bạn rất xanh nhưng không phải là mắt biếc và đôi khi mắt bạn rất đen, trắng hay xám nhưng lại là mắt biếc. Dĩ nhiên mắt này chỉ dành cho nữ giới, còn nam giới thì ĐKG không biết gọi là mắt gì!. Nếu có quý vị nữ nào viết một bài phiếm luận về đôi mắt đàn ông thì ĐKG xin hoan nghênh 2 tay, 2 chân và cả đôi mắt Khỉ của mình nữa.
đkg.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(*) Màu xanh lam là một trong ba màu gốc bổ sung. Ánh sáng màu xanh lam có bước sóng ngắn nhất trong ba loại màu gốc bổ sung này (khoảng 420 đến 490 nm). Bầu trời trong những ngày nắng đẹp có màu xanh lam do tán xạ Rayleigh của ánh sáng từ Mặt Trời. Một lượng lớn của nước thường (H2O) được cảm nhận là có màu xanh lam vì ánh sáng đỏ (bước sóng khoảng 750 nm) bị hấp thụ do tần số điều hòa bội của dao động co duỗi của liên kết O-H. Nước nặng (D2O) là không màu do dải tần số bị hấp thụ (~950 nm) là nằm ngoài quang phổ.